هوش اخلاقی در کودکان
از جمله موارد مهم و اثرگذار در تربیت کودك، تربیت هوش اخلاقی اوست
*هوش اخلاقی* به معناي توانایی درك درست از نادرست است. این عبارت به معناي برخوردار بودن از عقاید اخلاقی راسخ و قوي و عملکردن به آنهاست. به گونه اي که فرد به شیوهاي صحیح و محترمانه رفتار کند.
اگر «هوش» را ظرفیت سازگاري با موقعیت جدید قلمداد کنیم، آنگاه « *اخلاق* »، ظرفیت سازماندهی ارزشی به این موقعیت را پوشش خواهد داد؛
«هوش اخلاقی» در کنار هوش عقلانی میتواند ژرفاي توانمنديهاي فکري و عاطفی کودك را در ابعاد زندگی وي نمایان ساخته و نیک اندیشی و «نیک خویی» را در او پدید اورد
پژوهشها نشان داده اند کودکانی که به هردلیل هوش اخلاقی کسب نکرده اند در *معرض خطرهاي جدي* قرار دارند.
این کودکان به دلیل وجدان متزلزل، ضعف در مهار کردن امیال،رشدنیافتگی، حساسیتهاي اخلاقی و باورهاي نادرست هدایت شده، تاحد زیادي به عقب افتادگی اخلاقی و اجتماعی دچار و در بزرگسالی به شخصیتهاي نابهنجار تبدیل میشوند
شاید بتوان گفت مهمترین نکته در مبحث هوش اخلاقی این است که این هوش به طور کامل آموختنی و قابل یادگیري است و به هیچ وجه *جنبه وراثتی ندارد* و تنها از طریق تربیت به کودکان منتقل میشود.
هفت فضیلت اساسی هوش اخلاقی:
۱-همدلی: هم دردی با مردم و درک نگرانیهای آنها
۲- وجدان: شناخت راه درست و عمل مطابق آن
۳-خویشتن داری: مهار افکار و اعمال خود بر مبنای اخلاق
۴-احترام: ارزش قائل شدن برای دیگران
۵- مهربانی: نشان دادن علاقه به رفاه و احساس مردم
۶-صبر: احترام به حقوق مردم،حتی اگر باورشان با ما متفاوت است.
۷-انصاف: رفتار عادلانه و غیر مغرضانه
شما اولین و مهمترین آموزگارِ اخلاقیِ کودکانتان هستید. او با مشاهدهی انتخابها و واکنشها و شنیدن حرفهای روزمرهی شما معیارهایِ اخلاقی را میآموزد. پس رفتارهایتان در لحظات معمولیِ زندگی میتوانند درسهای اخلاقیِ قدرتمندی باشند: با خویشاوندان، دوستان، همسایگان و بیگانگان چگونه رفتار میکنند؟ چه فیلمهایی تماشا و کدام کتابها و برنامههای تلوزیونی را انتخاب میکنید؟ با تضادهای اخلاقی روزانه چه برخوردی دارید؟ برای نمونه به تقلبِ فرزندتان، دروغِ دوستش و مزاحمت همسایه چه واکنشی نشان میدهید؟
کودکان به همهی تصمیمها و ویژگیهای اخلاقی شما با دقت نگاه میکنند. رابرت کُلز میگوید: «همین نشانههای دقیقه به دقیقه و روزانه است که کوچولوها را جذب میکنند». پس به رفتارهایی توجه کنید که میخواهید فرزندانتان از شما سرمشق بگیرند. یکی از بهترین سوالهایی که در آخر هر روز میتوانید از خودتان بپرسید این است که “اگر من تنها سرمشقِ یادگیری فرزندم برای تشخیص درست از نادرست هستم، او امروز چه چیزهایی از من یاد گرفته است؟ بنابراین، سرمشقِ اخلاقیِ خوبی باشید.
منبع : www.dr-zeinali.ir